Sanat Ve Çelik

Sanat Ve Çelik

Çelik ve metalin genellikle inşaatlarda, tesisatlarda ve endüstriyel alanlarda kullanıldığı bilinir. Oysa çelik ve metal çeşitli sanat dallarında da kendine yer buluyor. Metal kullanılarak tasarlanan heykellerden, bilekleri ve boyunları süsleyen çelik takılara kadar birçok sanat ve zanaat eserinde, çeliği de metali de görebilirsiniz. Mesela, heykeller sadece mermer kullanılarak tasarlanmıyor. Bunun yanı sıra bıçakçılık, telkâri ve savat gibi sanatlar da, metal olmazsa sürdürülemeyecek sanatlar arasında yer alıyor.

Çağdaş Heykel Sanatında Metal Heykeller

Metal kullanarak heykellerini tasarlayan birçok heykeltıraş bulunuyor. Metal heykelleri tasarlayarak ödül alan heykeltıraşlarımız bile var. Metalle heykeltıraş yapan en ünlü heykeltıraşımız Kuzgun Acar. Türkiye’de çağdaş heykel sanatının öncüleri arasında yer alan Kuzgun Acar demir, çivi ve tel kullanarak yaptığı heykellerle dünya çapında ün kazanmıştır. En ünlü eserleri arasında yer alan “Kuşlar” isimli soyut kompozisyonu İstanbul Manifaturacılar Çarşısı’nda sergileniyor. Sanatçının tasarladığı bir diğer ünlü eseriyse Ankara Kızılay Meydanı’nda Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü’nün cephesinde bulunan tunçtan kabartma “Türkiye” isimli heykeldir.

Geleneksel Türk Oymalarıyla Süslenen Bıçaklar

Bıçakçılık çelik kullanılarak yapılan geleneksel Türk sanatları arasında yer alır. Bıçakçılıkta, ahşap çelikle buluşur ve bir sanat eseri haline gelir. Genellikle Kahramanmaraş’ta sürdürülen bıçakçılık sanatı, ülkemizin birçok yerine dağılmıştır. Bıçakçılık sanatında çelik ve tosak ağacı kullanılır. Bıçakların çelik ya da demir olan bölümüne “Namtı” adı verilir. Bıçakların üzerine veya ahşap olan saplarına arzu edilen hayvan figürü yapılır. Çelik olan kısmına ise gravür işlenir.

Özel Bir Sanat: Telkâri

Metal çeşitlerinden biri olan gümüş kullanılarak yapılan telkâri, Türkiye’ye özgü özel bir sanattır. Gümüş elle özel olarak işlenerek telkâri elde edilir. Türkiye’de en çok Ankara’nın Beypazarı ilçesinde ve Mardin’in Midyat ilçesinde yapılır. Ahilik geleneği sayesinde Beypazarı’na kazandırılan telkâri sanatı, sabır ve incelik ister. El emeği göz nuru deyimini tam olarak doğrulayan telkâri yapılırken, usta gümüşü bir potada eritir ve işlemden geçirir. Ardından iki veya daha fazla gümüş ince teli birbirine bağlayarak şekil verir.

Farklı Bir Sanat: Savat İşçiliği

Sözcük anlamı kara demek olan savat bakır, kurşun, kükürt ve gümüşten elde edilen bir alaşımdır. Gümüşün üzerine çelik uçlarla şekiller çizilir ve savat alaşımının 450 derecede eritilerek üzerine işlenir. Savat işçiliğinin en önemli özelliği, uzun yıllar boyunca şeklinin bozulmamasıdır. Savat işçiliği yıllar boyunca süren birçok deneme sonucu meydana gelmiştir.